شاخص کلیدی عملکرد KPI ابزاری برای ارزیابی عملکردهای مهم و اساسی برای دستیابی به اهداف کلیدی کسب و کار است. تعیین این شاخص بر عهده مشاور برنامه ریزی استراتژیک یا مدیریت برنامه ریزی استراتژیک سازمان است.
یکی از مهمترین فعالیتها در جهت بهبود کسب و کار ( آنلاین یا آفلاین ) عبارت است از تعیین شاخصهایی است که به ما این اجازه را میدهد که در خصوص عملکرد شرکت بیشتر بدانیم و در صورتیکه که چیزی در جایی منطبق با اهداف نیست ، بتوانیم آن را تغییر دهیم.
این شاخصها در تجارت بسیار مهم هستند زیرا موجب تشخیص عملکرد اقتصادی و درک مشتریان بالقوه دارد.
بنابراین، شاخصها به شناخت متغیرهای استراتژیک یک فروشگاه آنلاین/ آفلاین و ارتباط آن با مشتریان و رفتار مناسب با آنان کمک مینمایند.
تعریف شاخص کلیدی عملکرد ثابت نیست و ممکن است شامل اطلاعات مربوط به درآمد، هزینهها، سهام، بازدید از صفحه یا میانگین خرید بلیت باشد.
هر کسب و کار باید بر مبنای منافع و اهداف خود آن را برای خویش تعریف نماید.
-
تعریف شاخص کلیدی عملکرد KPI : Key Performance Indicator
“شاخص کلیدی عملکرد” یکی از انواع شاخص عملکردی است ( شاخص عملکرد KRI , KPI , PI شاخص کلیدی ، شاخص نتیحه ای ، شاخص عملکردی ) است.
این شاخص یک مقدار ( شاخص ) قابلاندازهگیری است که نشان میدهد که یک شرکت به چه میزان به اهداف خود نزدیک شده است. سازمانها از شاخص کلیدی عملکرد در سطوح متفاوتی برای ارزیابی میزان نزدیک شدن به اهداف و موفق شدن ، استفاده مینمایند.
شاخص کلیدی عملکرد ( سطح بالا ) بر عملکرد کلی سازمان تمرکز دارد، اما شاخصهای کلیدی عملکرد ( سطح پایین ) بر فرایندهای بخشهای ( دپارتمانهای) مختلف سازمان مانند فروش، بازاریابی یا منابع انسانی متمرکز است.
چه عاملی سبب اثرگذاری شاخص کلیدی عملکرد بر عملکرد سازمان میگردد ؟
شاخص کلیدی عملکرد زمانی ارزشمند است که روح آن در سازمان جاری باشد. برخی سازمانها به صرف اینکه شنیدهاند که این ابزار میتواند به آنان کمک نماید ، شروع به سیاه کردن کاغذ مینمایند و با چشمان بسته وارد این مسیر میشود و از مشاور خود دائما میپرسند که چرا معجزهای رخ نمیدهد تا ما با این ابزار ایمان آوریم ؟!!! پس کجاست این تغییرات مثبت ؟
حالآنکه آنان فراموش نمودهاند که این ابزار تنها در بستر ارتباط بین افراد و دپارتمانها میتواند موفق شود.
موفقیت تعیین شاخص کلیدی عملکرد در وجود قوانین و قواعد مشخص برای ارتباط درونسازمانی و وجود سیستم جمعآوری اطلاعات معین است.
برای پیادهسازی استراتژی ، تهیه KPI ها در سازمان بسیار مهم است، بنابراین تیمهای درگیر در این مبحث، باید اهداف سازمانی را به خوبی درک نموده باشند.
باید بدانند که چگونه برنامه به آن دست خواهد یافت و چگونه باید بر اساس این اطلاعات عمل کرد.
تعیین شاخص کلیدی عملکرد ، عملی است که باید دائما با اعمالنظر تحلیلگران ، مدیران و رؤسای سازمان تکرار شود.
با همکاری و هماندیشی بخشهای مختلف سازمان، اطلاعاتی کافی در خصوص مشکلات و مسائلی که حتما باید مورد ارزیابی واقع شود ، به دست خواهد آمد.
سوالات کلیدی پیرامون شاخص کلیدی عملکرد
- KPI چیست؟ KPIها چه کاربردی دارند؟
- چگونه KPI را باید تشخیص داد ؟
- چه کسی KPI را تعیین مینماید؟
- چگونه می توانم یک KPI استحصال نماییم؟
- از کدام KPIها باید استفاده کنم؟
- چه زمانی باید از KPI استفاده نماییم؟
- چرا باید KPIها را بررسی و ارزیابی قرار دهیم؟
- چگونه باید KPI را گزارش نمود؟
- کدام شرکتها از KPI استفاده مینمایند؟
اثربخشی شاخص کلیدی عملکرد
اغلب سازمانها کورکورانه شاخص کلیدی عملکرد را شناخته شده صنعت خویش را پذیرفته ( البته اگر همانها را نیز اصلا شنیده باشند ! ) اما متعجب هستند که چرا این شاخص کلیدی عملکرد نماینده کسب و کار آنها نیست و نمیتواند بر درآمد آنها تغییرات مثبت تاثیری بگذارد.
یکی از مهمترین ، اما اغلب نادیده گرفتهشدهترین، جنبههای KPI این است که آنها نوعی از ارتباط هستند.
شاخص کلیدی عملکرد با همان قواعد و شیوههای عمل مینمایند که هر نوع شیوه ارتباط دیگر عمل مینماید. اطلاعات مختصر، شفاف و مرتبط بسیار بیشتر قابل توجه و عمل است.
شاخص کلیدی عملکرد یک ابزار موثر برای کمک بهبود عملکرد تیمهای سازمانی است.
از لحاظ منطق مدیریت استراتژی در جهت تدوین شاخص کلیدی عملکرد ، تیم شما باید با درک اصول اولیه کسب و کار شما شروع نماید، به این معنا که باید اهداف سازمانی درک نموده و در خصوص چگونگی برنامهریزی برای دستیابی اهداف را بدانند و مطلع باشند که چه کسی میتواند بر اساس این اطلاعات دست به اقدام زند.
در سازمان شما باید این یک فرایند تعاملی برای دریافت بازخورد از تحلیلگران، مدیران بخشها و مدیران عالی باشد.
وقتی ماموریت تعیین شاخص کلیدی عملکرد برای نیروهای به صورت کامل تشریح شود، درک بهتری از آنچه در فرایندهای کسب و کار باید توسط شاخص کلیدی عملکرد اندازهگیری شود ، حاصل خواهد شد و مشخص میگردد که این اطلاعات باید با چه کسی به اشتراک گذاشته شود.
شاخص کلیدی عملکرد هوشمندانه چیست؟
یکی از راههای ارزیابی شاخص کلیدی عملکرد ، استفاده از معیارهای SMART است.
این کلمه از اختصار حروف زیر تعیین شده است که بیان مینماید ، هر شاخص باید دارای این ویژگیهای باشد :
مشخص Specific ، قابلسنجش Measurable ، قابلدستیابی Attainable ، مرتبط Relevant و زمانبندی Time-bound
بهعبارتدیگر:
- آیا هدف ، مشخص و معین است ؟
- آیا میتوان فرایند دسترسی به هدف را ارزیابی نمود؟
- آیا رسیدن به هدف امکانپذیر و واقعبینانه است ؟
- هدف تعیینشده ، به چه میزان به اهداف سازمان مرتبط است ؟
- چه چهارچوب زمانی برای دستیابی به هدف در نظر دارد ؟
روش تعیین شاخص کلیدی عملکرد
تعیین شاخص کلیدی عملکرد ، کمی چالشبرانگیز و نیاز به تجربه دارد.یک شاخص یک کلمه ممکن است باشد اما چکیده کل فعالیتهای یک بخش مشخص از سازمان در آن لغت است.
گاه شاخص کلیدی عملکرد با معیارهای کسب و کار اشتباه شده میشود و همینجاست که بسیاری از شرکتها در این مسیر موفق نیستند.
تعیین شاخصهای کلیدی عملکرد میتواند کاری پیچیده و نیازمند مهارت باشد.
کلمه مهم و موثر در شاخص کلیدی عملکرد ، کلمه “کلیدی” است، زیرا هر شاخص کلیدی عملکرد باید یک نتیجه خاص از کسب و کار با یک معیار عملکرد مرتبط کند.
شاخص کلیدی عملکرد اغلب با معیارهای کسب و کار اشتباه گرفته میشود.
اگرچه اغلب در همان حولوحوش استفاده میشوند، KPI ها باید با توجه به اهداف حیاتی یا اصلی کسب و کار تعریف شوند.
هنگام تعریف یک KPI این مراحل را دنبال نمایید:
گامهای مهم در تعیین شاخص کلیدی عملکرد
- به دنبال چه نتیجهای هستید ؟
- چرا این هدف مهم است ؟
- چگونه باید فرایند دستیابی به هدف را ارزیابی نمود ؟
- چگونه میتوانید بر مسیر دستیابی به هدف اثرگذارید ؟
- چه کسی مسئول دستیابی به آن هدف است ؟
- چگونه از دستیابی به آن هدف مطلع میشوید ؟
- چگونه باید مسیر دستیابی به هدف مورد بازنگری و ارزیابی مجدد واقع شود ؟
به عنوان مثال، بگذارید بگوییم هدف شما افزایش درآمد فروش در سال جاری است.
نحوه تعریف شاخص کلیدی عملکرد از این قرار است:
- افزایش 20% درآمد فروش در سال جاری
- دستیابی به این هدف موجب میشود تا کسب و کارتان تبدیل به یک کسب و کار سودآور شود
- تعیین میزان افزایش درآمد به ازای هر واحد پولی هزینه شده
- با استخدام کارکنان و با درک و ارتقاء مشتریان موجود ، فروش را افزایش میدهید
- مسئول این معیار برای مدیر اجرایی فروش است
- درآمد سال جاری 20 درصد افزایش خواهد یافت
- بهطور ماهانه بررسی خواهد شد
چرا باید شاخص کلیدی عملکرد مورد ارزیابی قرار گیرد
اهداف در طول زمان تغییر مینمایند، و عملکرد و پیشرفت به سوی اهداف نیز قطعا متفاوت خواهد بود.
بنایراین، شاخصی که سه ماه پیش تعیین شده است ، به احتمال زیاد تا امروز تغییر نموده است.
به همین دلیل بررسی مجدد KPI ها بسیار ضروری است.
KPI ها باید به طور مرتب در یک دوره زمانی معین تا پیش از رسیدن به اهداف نهایی ، بررسی مجدد شوند.
بررسیها میتواند روزانه، هفتگی، ماهانه و یا برنامه سه ماهه باشند که بسته به مدت زمان تعیین شده انجام میشود.
شیوه گزارش شاخص کلیدی عملکرد
گزارش خلاصهای از عملکرد فعلی شما در مقایسه با اهداف از پیش تعیین شده شما است.
گزارش شاخص کلیدی عملکرد را می توان به روش های متفاوتی ارائه داد :
از استفاده از فایل اکسل ، پاورپوینت یا نرم افزار مرتبط با کارت امتیازی متوازن که دارای داشبورد مدیریتی هستند.
مطالب سایت شامل حمایت از حق مؤلف و مترجم میباشد و هرگونه کپی برداری بدون درج لینک منبع پیگرد قانونی دارد.