بازار هدف Target Market چیست ؟ ( بخش بندی بازار و انتخاب بازار هدف در بازاریابی )

بازار هدف Target Market ( تارگت مارکت )

بازار هدف یکی از آن اصطلاحات بسیار مهم بازاریابی و  تعیین بازار هدف از وظایف مدیریت بازاریابی است.

بازار هدف ، اساس و ریشه تمام عناصر و اجزای استراتژی بازاریابی از توسعه بازار و نام‌گذاری محصولات و خدمات تا کانال بازاریابی است.  زمانی که از  STP بازاریابی ( بخش‌بندی ، هدف‌گیری ، جایگاه‌یابی ) صحبت میشود ، حتما مبحث بازار هدف نیز مطرح میشود.

بازار هدف ( مخاطب هدف ) شما تمام افراد حاضر در بازار نیستند.

هدف باید آن باشید که گروه مشخصی از افراد شناسایی و بفهمید که آیا آنان دارای ویژگی خاصی هستند ( Niche Market تمرکز بر مخاطب مدنظر. هنگامی‌که یک کسب و کار “خاص و ویژه” باشید، مردم، خودشان شما را پیدا خواهند نمود. )  و بر آن بخش یا گروه ، مسلط شوید.

درک بازار هدف بسیار مهم است، این اهمیت زمانی بیشتر مشخص می‌شود که شما قصد داشته باشید بر تبلیغات متمرکز شوید.

تبلیغات برای کل بازار بسیار پرهزینه است ، اما اگر فقط بر گروه یا بخش مشخصی از بازار تمرکز نمایید ( بخش بندی بازار ) ، احتمالا اینکه تبلیغات شما کل آن را پوشش دهد ، بسیار بیشتر و اثربخش‌تر خواهد .

در این حالت نرخ بازگشت سرمایه ROI بازاریابی شما مناسب خواهد بود. زیرا نرخ تبدیل  یکی از شاخص‌های مهم در مسیر قیف فروش است  ( البته اگر مدیر بازاریابی شما اصلا آن را شنیده باشد ).

تعریف بازار هدف

بازار هدف به گروهی مشخصی از افراد گفته می‌شود که قصد داریم پیام بازاریابی خود را به آنان برسانیم.

این افراد ، بیشترین پتانسیل را برای خرید محصولات و محصولات دارند ، این افراد بیشترین تشابه را از نظر ویژگی شخصیتی ، جمعیت شناختی یا رفتاری با هم خواهند داشت.

برای تعیین بازار هدف ، بهتر است که بدانید مشتریان بالقوه را کجا یا چطور می‌توانید بیابید .

بازاریابی هدف Target Marketing  ( تارگت مارکتینگ )

بازاریابی هدف نوعی از مارکتینگ است که در خصوص تحقیق یا درک علایق ، سرگرمی و نیازهای مشتریان بالقوه است که می‌توان پیام و بودجه بازاریابی را روی بخش مشخصی از بازار که شانس بالاتری برای فروش محصولات و خدمات به آن‌ها وجود دارد.

شناسایی بازار هدف : چه کسی ، چه چیزی ، چرا ، چطور ؟

شناخت بازار هدف بخشی از برنامه کسب و کار که در طرح توجیهی یا برنامه بازاریابی دیده می‌شود.

در نظر داشته باشید که این برنامه ، یک برنامه جاری و نه یک برنامه ثابت و یک‌بارمصرف. جمع‌آوری اطلاعات از بازار هدف ، چیزی نیست که فقط یک‌بار انجام شود و بعد به دست فراموشی سپرده شود. تا زمانی که شما در این کسب و کار فعال هستید ، شما نیاز به شناخت هرچه بیشتر و بهتر مشتریان بالقوه خواهید داشت.

یکی از اولین گام‌ها در شروع یک کسب و کار  ( یا شروع یک توسعه ) شناسایی بازارتان است .

دسته‌هایی از جمعیت که برای خرید محصولات و خدمات شما حاضر به پرداخت باشند.

برای مثال :

اگر ایده کسب و کار شما در خصوص تولید کفش‌های چرم مد روز باشد، نمی‌تواند بگویید که هر که پا دارد، مشتری من است.

اما در واقع اغلب کفش فروش‌ها نیز شاید دقیقا همین ویژگی‌ها را برای کفش‌های خویش مفروض می‌دانند :

 محصولات ما سرشار از روح مد هستند، اما راحتی بر طرح جدید ، غلبه کرده است .

مشتری ترجیح می‌دهد که چیزی را بخرد که بتواند با آن 500 کیلومتر راه برود بجای 200 کیلومتر ، حتی اگر گران‌تر هم باشد.

شاید شما نیز مفروضاتی دیگری داشته باشید، مثلا ، به خاطر قیمت ، دانشجویان کمتر به خرید این محصولات تمایل دارند ، زیرا کسی که تی‌شرت می‌پوشد ، احتمال اینکه خرید کفش چرم لاکشری بخرد، بسیار پایین‌تر است.

بخشی از هدف بازاریابی عبارت است شناسایی مشتریان ایده آل ( مشتریان ناآگاه ) است ،

سپس آزمودن فرضیه خود در خصوص آن گروه ، برای اینکه مطمئن شوید که انتخاب درستی انجام داده‌اید.

اگر بخواهید که بدانید چه کسی مشتری ایده آل است ، کجا این مشتریان زندگی می‌کنند ( یا کجا خرید می‌کنند ) ، چه چیزی موجب ایجاد انگیزه به خرید در آن‌ها می‌شود ، چطور رفتار می‌کنند ، یا مراحل تصمیم‌گیری برای خریدشان چگونه است.

باید با تحقیقات بازار و مطالعه ادامه این مطلب ، بازار هدف خود را شناسایی نمایید.

 

شناسایی بازار هدف بر اساس ” چه کسی ” – شاخص جمعیت شناختی

 

چه کسی نیاز به محصول یا خدمات شما دارد ؟

پاسخ به این سوال باید شامل اطلاعاتی در حوزه جمعیت شناختی شامل سن ، جنسیت ، اندازه خانواده ، سطح تحصیلات و شغل مشتری باشد.

مثلا : “مشتریان هدف ما مردان هستند که بین 28 تا 45 سال بوده و دارای خانواده حداکثر 4 نفره باشند ( زوجی با حداکثر دو فرزند ). افرادی که با گروه مدیران عالی سازمان کار می‌کنند و درآمدی بالاتر از متوسط نرم این مدیران داشته باشند. ”

 

شناسایی بازار هدف بر اساس ” کجا ” – شاخص جغرافیایی

 

مشتریان شما کجا هستند ؟

مشتریانی که در یک نقطه یا منطقه جغرافیایی می‌تواند به آن‌ها دست پیدا کرد.

داشتن اطلاعاتی در خصوص اندازه منطقه ، میزان جمعیت حاضر در آن منطقه و یا آب‌وهوای آن منطقه بسیار مهم است.

مثلا : ” مشتریان ما بیشتر در حاشیه شهرها زندگی کنند، در نقاط خوش آب‌وهوا و به دور از شلوغی ، کسانی که از درآمد بالایی برخوردار باشند ، مثل لواسانات .

 

شناسایی بازار هدف بر اساس ” چرا ” – شاخص روان‌شناختی

 

مشتریان شما چرا باید این محصول انتخاب نمایند ؟

پاسخ این سوال در اطلاعات شخصیتی و سبک زندگی مشتریان نهفته است که به شما کمک می‌کند تا الگوی خرید مشتریانتان را تشخیص دهید.

برای مثال :

اگر شما بدانید که چرا مشتریانتان از شما خرید می‌کنند ، به میزان نیاز آن‌ها و اوقات خرید آن‌ها نیز پی خواهید برد.

همچنین اطلاعاتی خوبی در مورد مزیت‌های که شما را بر دیگر رقبا ترجیح داده‌اند نیز حاصل می‌شود .

از سوی دیگر میزان وفاداری آنان به شما یا رقبایتان و دلیل وفاداری به برند و یا عدم وفاداری تعیین می‌شود. اینکه چرا مشتری خوشحال است ؟ یا چگونه می‌توانیم مشتری را خوشحال نماییم.

مثال :

” فکر می‌کنیم که مشتریان ما شاید سالی یک‌بار یک جفت کفش خریداری می‌کنند، آن‌ها نسبتا به برندی که برایشان خوب کار کند، وفادار می‌مانند.”

 

شناسایی بازار هدف بر اساس ” چرا ” – شاخص رفتاری

 

مشتریان شما این‌گونه رفتار می‌کنند ؟

همه مشتریانی که محصولاتی را خریداری می‌کنند به دنبال برآوردن نیاز هستند ، اما

• چگونه با آن نیاز مواجه می‌شوند ؟
• با محصول شما چگونه برخورد می‌نمایند ؟
• چه اطلاعاتی در خصوص نیاز خود دارند یا تولیدات شما چگونه نیازهای آنان را برآورده می‌سازد ؟
•   منبع اطلاعاتی آنان کجاست ؟

مثلا :

” مشتریان ما به صورت معمول افرادی نیستند به شکل ناگهانی تصمیم به خرید بگیرند. آنان قبل از خرید به دنبال اطلاعاتی در خصوص نحوه تولید محصول هستند و حتی در اینترنت در مورد آن تحقیق می‌کنند”.

تمام مثال‌هایی که در بالا آوردیم شاهد بر این است که شما تصور می‌کنید که در مورد نحوه انتخاب مشتریان ایده آل خویش ، مسیر درستی را انتخاب نموده‌اید.

آیا واقعا فکر می‌کنید که بازار هدف خود را پیداکرده‌اید و همه چیز تمام است ؟

حالا زمان آن است که دوباره فکر کنید که آیا فرضیه شما در مورد مشتریان و بازار هدف شرکتتان صحیح است یا خیر ، اگر درست نبود حتما تجدیدنظر نمایید.

همین‌که بدانید که کاری را اشتباه انجام داده‌اید ، در مسیر درستی قرار دارید و مرحله بعدی آن تصحیح مسیر است نیز می‌تواند هیجان‌انگیز باشد ، البته اجازه ندهید که غرورتان به شما تلقین نماید که شما نیاز به هیچ تغییری نیاز ندارید.

اینکه ایده خود را در راستایی دیگر و بر منابع متفاوت بر اساس شاخص‌های جمعیت شناختی جدید امتحان نمایید بهتر از آن است که با تکرار یک اشتباه ؛ به دنبال نتیجه متفاوت باشید.

تمام مثال‌هایی که در بالا آوردیم شاهد بر این است که شما تصور می‌کنید که در مورد نحوه انتخاب مشتریان ایده‌آل خویش ، مسیر درستی را انتخاب نموده‌اید.

آیا واقعا فکر می‌کنید که بازار هدف خود را پیداکرده‌اید و همه چیز تمام است ؟

حالا زمان آن است که دوباره فکر کنید که آیا فرضیه شما در مورد مشتریان و بازار هدف شرکتتان صحیح است یا خیر ، اگر درست نبود حتما تجدیدنظر نمایید.

همین‌که بدانید که کاری را اشتباه انجام داده‌اید ، در مسیر درستی قرار دارید و مرحله بعدی آن تصحیح مسیر است نیز می‌تواند هیجان‌انگیز باشد ، البته اجازه ندهید که غرورتان به شما تلقین نماید که شما نیاز به هیچ تغییری نیاز ندارید.

اینکه ایده خود را در راستایی دیگر و بر منابع متفاوت بر اساس شاخص‌های جمعیت شناختی جدید امتحان نمایید بهتر از آن است که با تکرار یک اشتباه ؛ به دنبال نتیجه متفاوت باشید.

به دنبال بازار هدف

تکنولوژی‌های جدید می‌تواند شناخت و درک شاخص‌های جمعیت شناختی و روان‌شناختی را راحت‌تر و حتی ارزان‌تر از قبل نماید.

 

مشاوره بازاریابی : مطالب سایت شامل حمایت از حق مؤلف و مترجم میباشد و هرگونه کپی برداری بدون درج لینک منبع پیگرد قانونی دارد.

10 خرداد 1401